Czym są start-upy oraz kompetencje cyfrowe przyszłości (teraźniejszości)?
Startup to przedsięwzięcie mające na celu stworzenie nowego produktu lub usługi prowadzone w warunkach dużego ryzyka i niepewności.” Eric Ries
Startup w początkowej fazie nie musi być firmą. Główny cel – szeroko rozumiany rozwój i poszukiwanie sposobu na zarabianie na własnych usługach/produktach.
Znane przykłady start-upow to na przykład stworzona w 2008 roku w Szwecji powstała popularna platforma Spotify. Spotify to program, za pomocą którego mamy darmowy i legalny dostęp do muzyki z całego świata. Projekt początkowo był startupem, jednakże wraz z rozwojem zamienił się na duży biznes o skali międzynarodowej.
Inny przykład to wspomniany we wcześniejszym module startup Marka Zuckerberga. Dziś przedsiębiorstwo stanowi jedną z najbogatszych firm na biznesowym rynku. Najpopularniejszy portal social media swoje początki miał w wynajmowanym domu w Kalifornii. Jedyny początkowy kapitał to była wiedzą twórcy portalu – Marka Zuckerberga.
W Polsce rowniez mamy przyklady start-upow, ktore osiagnely sukces. Przykladem moze byc założony przez Mariusza Gralewskiego, absolwenta Politechniki Warszawskiej (przedtem stworzył GoldenLine). Obecna wartość portalu to około 400-800 mln PLN. Obecnie jako docplanner jest bazą danych dla 1.5 miliona lekarzy z całego świata, łącząc ich z klientami.
Innym przykładem udanej biznesowej inicjatywy na naszym rodzimym polskim rynku jest LiveChat – startup, który założono we Wrocławiu w 2002r. Narzędzie służy do komunikacji między właścicielem strony internetowej a użytkownikami. Firma na dzień dzisiejszy obsługuje ponad 15 tysięcy klientów, w tym takich gigantów jak Samsung, Pizza Hut czy Adobe.
Start-upy znane są z niehierarczhicznej struktury zarządzania i bardziej elastycznego podejścia do pracowników niż np: korporacje czy instytucje państwowe. Dlatego są godnym rozważania miejscem do zmiany pracy. Obejrzyjmy krótki film dotyczący warunków pracy w jednym z polskich start-upow tj. znanylekarz.pl:
Obecnie mamy doczynienia z triumfem nowych technologii we wszystkich sferach życia człowieka. Nowe innowacyjne firmy typu start-up bardzo szybko zastępują całe branże. W obecnych czasach nie ma „bezpiecznych” zawodów, destrukcyjna innowacja startupów może zastąpić niemal każdy zawód. W obecnym czasie istotna jest otwartość na zmianę oraz chęć do uczenia się przez całe życie, tudzież zmiana zawodu.
Jeszcze do niedawna bycie taksówkarzem w Nowym Jorku do niedawna zapewniało bezpieczne zatrudnienie do końca życia. Ilość licencji w NYC była limitowana, a zdobyć można było ją jedynie przez odkupienie od kogoś lub czekanie w kolejce nawet przez kilkadziesiąt lat. Wartość licencji osiągnęła nawet milion dolarów w latach 2012-2014
Jednakże destrukcyjna innowacja Ubera (oraz drugiej aplikacji Lyft) spowodowało, że w 2019 cena licencji spadła już poniżej 150 tys. USD zaledwie w parę lat. Ilość chętnych na licencje gwałtownie zmalała, gdyż obecnie taksówki są wypierane z rynku przez tańsze przewozy typu Uber czy Lyft. Jest ryzyko,że licencja taxi w NYC za kilka lat może być nawet bezwartościowa
Kodak, nowojorskie taksówki, wypożyczalnie wideo, to tylko przykłady jednych z tysięcy organizacji, które znikają (zniknęły) na naszych oczach.
Obejrzyjmy krótki film z hotelem Henna (pol. dziwny hotel) w Japonii, który w 100% zatrudniał roboty (od recepcjonisty, poprzez sprzątaczy i pokojowe):
Jednakże życie dopisało własny scenariusz i na dzień dzisiejszy w 2019 hotel musiał „zwolnić” połowę pracowników-robotów. Powodami takiej decyzji była kosztowność utrzymania i unowocześniania sprzętu oraz skargi klientów. Mimo połowicznego fiaska, Hanna Hotel pokazuje jak zatrudnienie w usługach może zostać radykalnie zmniejszone poprzez robotykę i sztuczną inteligencję.
Na rosnącą istotność startupow w gospodarce wpływa to, że cyfryzacja dotknie praktycznie wszystkie organizacje istniejące na rynku. 64% dzieci które obecnie się uczy w szkołach będzie pracować w zawodach, które nie istnieją obecnie (World Economic Forum, 2016). Wiele branż zupełnie zniknie, inne przekształcą się (np.: samoobsługujące kasy, samochody samokierujące, bitcoin i wpływ na banki).
Powoduje to,że dla osób dorosłych obecnych na rynku sama edukacja przez całe życie nie wystarczy (The Future of Learning Report, 2017). Konieczne będzie całkowite hurtowe przekwalifikowanie dziesiątek milionów osób dorosłych na Zachodzie (The Future of Learning Report, 2017).
UE przewiduje, że 90% stanowisk pracy będzie wymagać wkrótce umiejętności cyfrowych. Szacuje się, że aż 44% mieszkańców UE nie posiada nawet podstawowych kompetencji cyfrowych obecnie. Najlepiej opanowane podstawowe kompetencje cyfrowe mają: Luksemburg (86%), Dania (78%), Wielka Brytania (73%). Najgorzej sytuacja wygląda w Bułgarii (26%), Rumunii (28%), Włoszech, Irlandii (sic!), Polsce (44%).
78% Estończyków komunikowało się z władzami online i tylko 5% Rumunów. 33% Włochów samoocenia swoje umiejętności cyfrowe jako wystarczające do zmiany pracy, jedynie 1,85% Bułgarów
Posłuchaj co ma do powiedzenia na temat przyszłości firm, przemysłu 4.0 oraz kompetencj cyfrowych aktualny Minister Cyfryzacji Pan Marek Zagórski:
DigComp 2.0 – rama kompetencji cyfrowych dla obywateli UE. Została stworzona po raz pierwszy w 2013 roku i wywodzi się z modelu kompetencji kluczowych UE (2006). Obecnie najnowsze ramy to DigComp 2.0 i 2.1 (odpowiednio 2016 i 2017 rok). Według badań UE są to najszybciej „starzejące się” kompetencje z wszystkich komp. kluczowych UE i już rok później wg badań 40% respondentów uznało, że DigComp 2.1 z roku 2017 wymaga uaktualnienia!
DigComp 2.0 – najważniejsze sfery:
- Umiejętność korzystania z informacji i z danych
- Komunikacja i współpraca
- Tworzenie treści cyfrowych
- Bezpieczeństwo
- Rozwiązywanie problemów technicznych
Przejdźmy teraz do kolejnego punktu w naszych materiałach online tj. cześć 3 – ścieżki kariery oraz edukacji w branży IT.